กาญจนา สังข์เงิน ถอดความสำเร็จจาก 1 ใน 3 แข้งไทยผู้ทำประตูในฟุตบอลโลก
กาญจนา สังข์เงิน หรือ “เนตร” นับว่าเป็นกำลังหลักของฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยมาโดยตลอด การยิงประตูของกองหน้าหญิงรายนี้มีส่วนสำคัญที่ช่วยทำให้ “ทัพชบาแก้ว” สามารถเข้าร่วมการแข่งขันฟุตบอลโลกหญิงรอบสุดท้ายถึงสองครั้ง ในปี 2015 และ 2019 สร้างความตื่นเต้นดีใจให้กับแฟนบอลชาวไทยทั้งประเทศ
ปัจจุบัน กาญจนา ในวัย 35 ปี ยังคงโลดแล่นอยู่ในวงการฟุตบอลหญิงของไทย แม้เธอจะไม่มีชื่ออยู่ในทีมชุดคัดบอลโลก 2023 ในรายการชิงแชมป์เอเชีย 2022 รอบสุดท้าย ที่ประเทศอินเดีย ระหว่างวันที่ 20 มกราคม ถึงวันที่ 6 กุมภาพันธ์นี้ แต่ก็ปฏิสเธไม่ได้ว่าเธอคือกำลังสำคัญที่พาทัพชบาแก้วไปโลดแล่นฟุตบอลโลกรอบสุดท้ายถึง 2 สมัย
เสือชีตาร์จากจังหวัดสุรินทร์
เมื่อมีคนถามกาญจนาถึงสมญานามของเธอ “เสือชีตาร์เมืองไทย” ว่าได้มาอย่างไร กองหน้าหญิงยิ้มเขินเล็กน้อยก่อนตอบว่า “เรามีโอกาสไปแข่งขันฟุตบอลระดับประเทศ แล้วพี่ๆ นักข่าวเห็นว่าเรามีความเร็ว ก็เลยตั้งฉายาให้”
พร้อมขยายความว่า ฝีเท้าเร็วจัดที่เป็นจุดเด่นในสนามฟุตบอลของเธอนั้น มาจากเคยเล่นกรีฑาเป็นนักวิ่งระยะสั้นมาก่อนในวัยเด็ก
กาญจนาเป็นคนจังหวัดสุรินทร์ พื้นฐานวัยเด็กชอบเล่นกีฬา เคยเป็นนักกรีฑาลงแข่งให้กับโรงเรียน ก่อนเริ่มเล่นฟุตบอลจริงจังช่วงอายุ 15-16 ปี
“ตอนที่เราเริ่มเล่นใหม่ๆ ฟุตบอลก็ไม่ได้เป็นที่รู้จักสำหรับผู้หญิงนะคะ คนรอบข้างอาจมีบ้างไม่แฮปปี้ที่เราเล่นฟุตบอลเท่าไหร่ แต่เราเป็นคนชอบเล่นกีฬาอยู่แล้วค่ะ ก็เลยขวนขวายและผลักดันตัวเอง” เธอยังบอกอีกว่า “เรามาเล่นฟุตบอลแล้วมีเพื่อน เล่นแล้วสนุก เลยชอบและเล่นมาเรื่อยๆ”
“เราเล่นศูนย์หน้ามาตั้งแต่เริ่มต้น เพราะมีความเร็ว แล้วทีมโรงเรียนต่างจังหวัดไม่ได้มีเบสิกหรือทักษะที่ดี เขาให้เรายืนหน้าเป้า เวลาเล่นก็พาส 1-2 ครั้ง แล้วก็โยนไปข้างหน้า เราก็ใช้ความเร็วไปเก็บบอลและยิงประตู จะมีจุดเด่นอย่างนี้”
กาญจนาเคยผ่านการเล่นฟุตบอลเยาวชนให้กับจังหวัดสุรินทร์ ก่อนย้ายเข้ากรุงเทพฯ มาเรียนต่อที่โรงเรียนสตรีวิทยา 3 ซึ่งให้การสนับสนุนด้านฟุตบอลหญิง จนกระทั่งมีโอกาสติดทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยรุ่นอายุไม่เกิน 19 ปี
“กว่าจะมาถึงจุดนี้มันเป็นอะไรที่ยากเหมือนกัน เพราะเราไม่ได้มาทางสายฟุตบอลโดยตรง ไม่ได้เรียนที่โรงเรียนกีฬา หรือฝึกแบบอะคาเดมี คือเราต้องมาเรียนรู้ด้วยตัวเอง มาฝึกฝนเองค่ะ”
ต่อมากาญจนาได้เข้าร่วมทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยชุดใหญ่ ไปแข่งขันซีเกมส์ 2009 ที่กรุงเวียงจันทน์ ประเทศลาว แล้วได้เหรียญเงินกลับมา นับเป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างผลงานสุดยอดในนามทีมชาติไทย
เกมแห่งชัยชนะ ประตูแห่งความทรงจำ
ตลอดเส้นทางการเล่นฟุตบอลของกาญจนา แน่นอนว่าเธอทำประตูคู่แข่งเอาไว้มากมาย โดยที่บางลูกต้องถือว่าเป็นประตูแห่งความทรงจำ ที่ส่งผลสำคัญต่อชัยชนะและความสำเร็จของทีมชาติไทย
“สภาพทีมตอนนั้นก็ค่อนข้างจะมีปัญหา เพราะตัวผู้เล่นก็สมบูรณ์บ้าง ไม่สมบูรณ์บ้าง พวกเราพอมีโอกาส แต่ก็น้อยมากๆ เพราะต้องไปเล่นที่เวียดนาม แล้วทีมชาติเวียดนามก็ไม่ห่างกับเรามาก พวกเขาหวังสุดๆ ที่จะได้ไปบอลโลก…”
กาญจนาเล่าถึงการร่วมแข่งขันฟุตบอลหญิงเอเชียนคัพ 2014 ณ นครโฮจิมินห์ ประเทศเวียดนาม นัดที่ทีมชาติไทยพบกับทีมชาติเวียดนาม ท่ามกลางบรรยากาศกดดันจากกองเชียร์ฝั่งเจ้าภาพที่เข้ามาเต็มสนาม เธอเป็นคนยิง 2 ประตู ทำให้ไทยชนะเวียดนาม 2-1 ประตู ครองอันดับ 5 ในทัวร์นาเมนต์ แล้วได้รับสิทธิ์เข้าร่วมแข่งขันฟุตบอลโลกหญิง 2015 ที่ประเทศแคนาดา ได้เป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์
“ในแมตช์นั้นเราคิดแค่ทำหน้าที่ของตัวเองให้เต็มที่ เป็นตัวของตัวเองให้ดีที่สุด ลูกแรกหลุดเข้าไป ตั้งใจยิงแล้วก็ทำได้ ส่วนลูกสอง เราคิดจะเปิด แต่ลูกนั้นปั่นแล้วบอลไซด์ก้อยนิดหนึ่ง ผู้รักษาประตูหลงค่ะ มันก็ฮุกเข้าไป เราก็งงเหมือนกันว่ามันเข้าไปได้ยังไง แล้วทีนี้ทุกคนดีใจมาก วิ่งเข้ามากอดกัน”
“ทุกคนมีความสุขมาก ทั้งทีมงาน สตาฟโค้ช คุณแป้ง (นวลพรรณ ล่ำซำ) นักกีฬา ทุกคนที่ไป และทางสมาคมฯ คือดีใจหมด”
เธอยังเล่าประสบการณ์ประทับใจในฟุตบอลโลกครั้งแรกที่แคนาดาไว้ด้วยว่า “ไปครั้งแรกมันตื่นเต้น แล้วพอได้ร้องเพลงชาติไทยบนเวทีฟุตบอลโลก มันเป็นอะไรที่ยิ่งใหญ่มาก ทุกครั้งที่ลงสนาม เวลาร้องเพลงชาติ เราจะมีความรู้สึกแบบจะร้องไห้ น้ำตาคลอ เพราะเรารู้สึกภูมิใจที่มาทำหน้าที่ในนามทีมชาติบนเวทีที่ยิ่งใหญ่ขนาดนี้”
“ผลงานของทีมก็ถือว่าประสบความสำเร็จ… สามารถเก็บสามแต้มได้ แล้วก็ยิงประตูคู่แข่งได้ ถือว่าเป็นอะไรที่สุดยอด เราไม่ได้ยิงค่ะ แต่มีน้องในทีมเป็นคนยิงประตู”
กระทั่งต่อมาในการแข่งขันฟุตบอลหญิงเอเชียนคัพ 2018 ที่ประเทศจอร์แดน กาญจนาทำผลงาน 4 ประตู รั้งตำแหน่งรองดาวซัลโวของทัวร์นาเมนต์ ช่วยให้ทีมชาติไทยครองอันดับ 4 ได้เข้าร่วมแข่งขันฟุตบอลโลกหญิง 2019 ที่ประเทศฝรั่งเศส ได้เป็นครั้งที่ 2 ติดต่อกัน
ในช่วงเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2564 ที่ผ่านมา เฟซบุ๊กแฟนเพจของฟุตบอลหญิงชิงแชมป์โลก โดย สหพันธ์ฟุตบอลนานาชาติ (ฟีฟ่า) ได้นำคลิปการทำประตูสุดสวยของทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทย นัดที่พบกับทีมชาติสวีเดน ในศึกฟุตบอลหญิงชิงแชมป์โลก 2019 ที่ประเทศฝรั่งเศส กลับมาเผยแพร่อีกครั้ง ผู้ที่ทำประตูดังกล่าวก็คือ กาญจนา สังข์เงิน ที่โชว์ฝีเท้าเร็วจัดจ้าน พาบอลจากเกือบครึ่งสนามหนีตัวประกบจี้เข้าหากรอบเขตโทษคู่แข่ง ก่อนยิงบอลผ่านเสาใกล้ในมุมแคบเข้าไปอย่างเฉียบขาด กลายเป็นประตูแห่งความทรงจำและยังเป็นประตูเดียวของทีมชาติไทยในฟุตบอลโลกครั้งนั้น
เธอยังได้ชื่อเป็นคนทำประตูเดียวของทีมชาติไทยในฟุตบอลโลกครั้งนั้น ในเกมที่พบทีมชาติสวีเดน แม้จบลงโดยทัพชบาแก้วแพ้คู่แข่ง 5-1 ประตู ทว่าการยิงประตูที่เฉียบขาดลูกนั้นของกาญจนาก็ได้รับเสียงชื่นชมและสร้างความสุขให้กับคนไทยที่ได้ดูการแข่งขัน
“การได้ไปเล่นฟุตบอลโลกสองครั้ง ที่แคนาดา ปี 2015 และฝรั่งเศส 2019 เป็นความภาคภูมิใจมากที่สุดสำหรับตัวเองและฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยค่ะ” กาญจนาเผยความรู้สึก
อย่างไรก็ตามเธอยังบอกว่า “ปัจจัยความสำเร็จของทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยที่ได้ไปฟุตบอลโลกถึงสองครั้ง มาจากความพยายามและความมุ่งมั่นของทีม การสนับสนุนของทางสมาคมกีฬาฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ และผู้จัดการทีมที่ช่วยผลักดัน ที่สำคัญคือความสามัคคีของพวกเราที่รวมใจกันเป็นหนึ่ง”
ลีกฟุตบอลหญิงของไทย เส้นทางยังอีกยาวไกล
นอกจากผลงานการลงสนามให้กับทีมชาติไทย กาญจนายังผ่านประสบการณ์เล่นฟุตบอลลีกหญิงของไทย หรือ ไทยวีเมนส์ลีก โดยปัจจุบันเธอสังกัดสโมสรกรุงเทพมหานคร
“ลีกฟุตบอลหญิงของเราค่อนข้างมีมานานแล้ว แต่ว่ายังไม่ได้เป็นลีกอาชีพอย่างเต็มตัว ยังเป็นกึ่งอาชีพมากกว่า บางปีก็จัด บางปีก็ไม่ได้จัด คือพอจะเป็นเวทีให้เราได้แสดงความสามารถ แล้วได้ฝึกซ้อมไปในตัว แค่นั้นเอง ยังไม่เทียบเท่ากับลีกอาชีพของฟุตบอลชายที่จัดการแข่งขันทุกปี แล้วมีเงินรางวัลที่สูง สโมสรสามารถดึงตัวผู้เล่นจากต่างประเทศมาได้”
เธอจึงอยากให้ลีกฟุตบอลหญิงบ้านเราพัฒนาไปมากกว่านี้ “…อยากให้สโมสรฟุตบอลชายมีทีมฟุตบอลหญิงด้วย มันจะได้พัฒนาไปพร้อมๆ กัน เพื่อให้น้องๆ หรือคนที่มีความสามารถได้มาโชว์ศักยภาพและพัฒนาตัวเอง ทีมชาติไทยจะได้มีตัวเลือกเพิ่มมากขึ้น ฟุตบอลหญิงจะได้พัฒนาก้าวไปฟุตบอลโลกได้ทุกสมัย”
ขณะเดียวกันกาญจนามองว่าความสำเร็จของทีมฟุตบอลหญิงทีมชาติไทยที่ได้ไปฟุตบอลโลก มีส่วนสร้างแรงบันดาลใจให้เด็กผู้หญิงอยากเล่นฟุตบอลกันมากขึ้น
“คิดว่าโอกาสที่เด็กผู้หญิงจะก้าวไปเป็นนักฟุตบอลมีมากกว่าสมัยก่อน เพราะทุกวันนี้มีทั้งอะคาเดมี โรงเรียนกีฬา และสโมสรฟุตบอลหญิง ที่เด็กสามารถไปฝึกฝนและพัฒนาตัวเองได้”
“แล้วเดี๋ยวนี้พ่อแม่เริ่มสนับสนุนลูกผู้หญิงให้เล่นฟุตบอล ไม่ปิดกั้นเหมือนเมื่อก่อน คือถ้าลูกชอบ เขาพาลูกไปซ้อมหรือไปแข่งกันมากขึ้น เรารู้สึกดีมากเลยที่เห็นแบบนี้”
สำหรับตัวเธอเอง ในวันที่มาถึงวัย 35 ปี กาญจนายังคงมุ่งมั่นต่อไปบนเส้นทางที่เธอรัก “เราเล่นฟุตบอลมาตลอด เวลาที่ห่างหายไปมันจะมีความคิดถึง แต่เมื่อไหร่ที่เราได้ลงสนาม ได้เล่นฟุตบอล ได้เจอเพื่อน เจอโค้ช ได้พูดคุยกัน เราจะมีความสุขและสนุกสนานค่ะ”
“วันนี้เรายังเล่นฟุตบอลได้อยู่ก็จะเล่นต่อไป ยังไม่มีแผนจะแขวนสตั๊ด แต่ในอนาคตถ้าเลิกเล่นแล้ว หากมีโอกาส ก็อยากจะมาช่วยพัฒนาฟุตบอลหญิงไทยให้ดีขึ้นไปเรื่อยๆ”
กาญจนาเผยความตั้งใจ พร้อมกล่าวทิ้งท้ายว่า “เวลาผู้หญิงมาเล่นฟุตบอล มันทำให้รู้สึกว่ามีความเท่ จากที่หลายคนอาจคิดว่าผู้หญิงบอบบาง ไม่น่ามาเล่นฟุตบอลอะไรอย่างนี้ แต่คิดว่ามันทำให้เรามีความแข็งแรง ทำให้เรามีเสน่ห์ แล้วเวลาไปแข่งขันก็ทำให้เรามีความภูมิใจในตัวเองว่าพวกเราเล่นได้ มีความสามารถไม่ต่างจากผู้ชาย”
